Wat is Simavi’s visie op Water Justice?

Verhaal: Amsterdam

Bij Simavi maken we ons hard voor water justice oftewel waterrechtvaardigheid. Maar wat betekent dat eigenlijk? Waarom is dit zo belangrijk en hoe ziet water justice er in de praktijk uit? En het allerbelangrijkste, wat is er nodig om dit te bereiken?

Wat bedoelen we met waterrechtvaardigheid?

Toegang tot schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen is een mensenrecht. Waterrechtvaardigheid betekent dat we deze rechten serieus nemen en ervoor zorgen dat álle mensen, en vooral gemarginaliseerde groepen, gelijke toegang hebben tot water en sanitatie.

Het recht op water houdt in dat iedereen voldoende, veilig, acceptabel, fysiek toegankelijk en betaalbaar water moet hebben voor dagelijks gebruik.

Het recht op sanitatie betekent dat iedereen toegang moet hebben tot veilige, hygiënische en betaalbare sanitaire voorzieningen die privacy bieden, de waardigheid respecteren en sociaal en cultureel acceptabel zijn – thuis, op school, op het werk en in de openbare ruimte.

Lydia Lepapa uit Kajiado County in Kenya leidt een vrouwengroep die zich inzet voor water justice. Foto: Jeroen van Loon

Waarom is waterrechtvaardigheid nodig?

Vandaag de dag hebben 1 op de 4 mensen – dat zijn zo’n 2 miljard mensen wereldwijd – geen toegang tot veilig beheerd drinkwater. En maar liefst 3,5 miljard mensen leven nog zonder goede sanitaire voorzieningen.

Vooral mensen die al op achterstand staan vanwege hun gender, afkomst, armoede of sociale positie worden vaak over het hoofd gezien of zelfs actief buitengesloten van toegang tot water en sanitatie.

Hoe ziet waterrechtvaardigheid er in de praktijk uit?

Voor Simavi betekent waterrechtvaardigheid samenwerken met de mensen die het minst te zeggen hebben over water – en vaak ook het minste toegang hebben. Dat zijn vaak vrouwen, inheemse gemeenschappen of mensen in armoede. We erkennen hun ervaring, kennis en leiderschap in het omgaan met waterbronnen.

We werken aan rechtvaardige besluitvorming over water, waarbij lokale gemeenschappen actief betrokken zijn. We zien water niet alleen als een hulpbron, maar als iets levends dat gerespecteerd moet worden. Water moet beschikbaar zijn voor drinkwater, voedsel, landbouw en andere basisbehoeften – zonder dat we de natuur of toekomstige generaties in gevaar brengen.

Wat is de link tussen waterrechtvaardigheid en klimaatrechtvaardigheid?

Klimaatverandering heeft een grote impact op water – denk aan droogte, overstromingen of vervuilde waterbronnen. En het zijn juist de kwetsbare groepen die daar het hardst door geraakt worden. Denk aan vrouwen, inheemse volkeren of mensen met lage inkomens.

Waterrechtvaardigheid gaat dus hand in hand met klimaatrechtvaardigheid. Het betekent dat we zorgen voor gelijke toegang tot schoon en veilig water én dat we de ecosystemen beschermen die dit water leveren.

Hoe bereiken we waterrechtvaardigheid?

Om echte rechtvaardigheid te bereiken, moeten we kritisch kijken naar hoe water verdeeld en beheerd wordt. Kloppen de regels wel? Worden de juiste mensen gehoord? We moeten ook ruimte maken voor traditionele kennis over water – die is vaak eeuwenoud en waardevol.

Door het perspectief van gemarginaliseerde gemeenschappen centraal te stellen, kunnen we het systeem veranderen en eerlijker maken. Waterrechtvaardigheid betekent ook dat we kritisch kijken naar onze manier van consumeren en produceren – en kiezen voor een duurzaam en lokaal beheer van waterbronnen.

Binnen de grenzen van wat onze planeet aankan, beschermen we water tegen vervuiling, verspilling en uitputting. Dit doen we niet alleen voor nu, maar ook voor de generaties na ons. Want waterrechtvaardigheid is ook: zorgen voor de toekomst.

Wat doet Simavi op het gebied van water justice?

Miljoenen vrouwen en meisjes worden hard getroffen door de problemen met water en sanitatie veroorzaakt door klimaatverandering. Vrouwen en meisjes worden vaak extra hard getroffen omdat zij verantwoordelijk zijn voor de water- en voedselvoorziening. Tegelijkertijd hebben vrouwen nog steeds minder toegang tot middelen en besluitvorming dan mannen. Het Water Justice Fund van Simavi steunt lokale vrouwengroepen in Kenia, Nepal en Bangladesh met kleinschalige investeringen om hun positie te versterken en lokale oplossingen te realiseren.

Ja, ik doneer voor haar recht op water

En investeer daarmee in gezonde gemeenschappen.