Vier maanden later: hoe houden we het momentum van de VN-waterconferentie vast?

Simavi was erbij, samen met vier van onze partners uit Bangladesh, Ghana, Kenia en Oeganda. We organiseerden nevensessies en volgden de discussies over het behalen van SDG6, het duurzame ontwikkelingsdoel voor water en sanitaire voorzieningen voor iedereen in 2030.

We zijn geen belanghebbenden, maar rechthebbenden 

Op de allereerste avond, tijdens een bijeenkomst van maatschappelijke organisaties, zei Pedro Arrojo-Agudo, de speciaal rapporteur namens de VN op het gebied van veilig drinkwater en sanitaire voorzieningen: "We zijn geen belanghebbenden, we zijn rechthebbenden". 

En dat is een boodschap die we tijdens de hele conferentie hebben meegenomen; water is een mensenrecht, niet slechts een economisch goed. En om ervoor te zorgen dat de rechten van alle mensen worden gerespecteerd, moeten we divers en inclusief zijn in ons beleid.

Lancering van het Water Justice Fund van Simavi en Women Win 

Dat is precies de reden waarom wij als Simavi de sessie "How to make the water action agenda gender transformative: connecting policy, practice, and research" organiseerden. Om de daad bij het woord te voegen, lanceerde onze directeur Dieneke van der Wijk het Water Justice Fund, een initiatief van Simavi en Women Win. 

Dit fonds heeft als doel vrouwengroepen te ondersteunen en zelf achter de knoppen te zetten als het gaat om hun plannen voor klimaatadaptatie. Onze toezegging met betrekking tot het Water Justice Fund is officieel gepubliceerd op de website van de VN.

Toezeggingen zijn geen reden voor zelfgenoegzaamheid 

Hoe nu verder? De conferentie is voorbij en de deelnemers zijn weer thuis, met meer dan 800 vrijwillige toezeggingen op zak. Maar er is geen tijd voor zelfgenoegzaamheid. Dit is slechts een begin, en niet het einde. 

Een van de resultaten van de Waterconferentie was het verzoek van meer dan 150 lidstaten om een watergezant op VN-niveau te benoemen. Een goede stap om ervoor te zorgen dat er ook daadwerkelijk verantwoording wordt afgelegd, maar er is meer nodig.

High-level conferenties moeten leiden tot inclusieve actie 

Het komende jaar zullen er enkele belangrijke momenten zijn waarop we ervoor zullen zorgen dat SDG6 en de Wateractieagenda onderdeel zijn van de discussies. Het High-Level Political Forum on Sustainable Development, met deze week een speciale dag gewijd aan SDG6, is de eerste in een reeks evenementen. 

Daarna volgen de Wereldwaterweek in augustus, de SDG Summit in september en de COP28 eind november. Deze grote evenementen zijn een goed platform voor politieke beloftes, maar moeten ook leiden tot duurzame en inclusieve actie.

Hoe houden we de overheden aan hun beloftes?  

Een van de belangrijkste vragen vier maanden na de conferentie, is hoe de opvolging gaat plaatsvinden voor alle toezeggingen. De Wateractieagenda bestaat uit vrijwillige commitments en daarom is het essentieel dat overheden en andere partijen aan hun beloftes worden gehouden.  

Zoals deze week opnieuw zal worden bevestigd op het High-Level Political Forum on Sustainable Development, moeten de investeringen flink omhoog om het duurzame ontwikkelingsdoel van universele toegang in 2030 te halen: met een factor zes voor schoon drinkwater, een factor vijf keer voor veilige sanitaire voorzieningen en een factor drie voor basishygiëne.

30.000 handtekeningen voor de petitie 'Stop Seks voor Water'. 

Dit is iets wat Simavi en onze partners zeer serieus nemen. In Nederland haalde Simavi met de petitie 'Stop Seks voor Water' bijna 30.000 handtekeningen op. Dit resulteerde in een door CU-Kamerlid Stieneke van der Graaf ingediende motie die vorige week werd aangenomen door de Tweede Kamer. 

Met deze motie wordt de minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking verzocht om de toegang tot veilig water en sanitaire voorzieningen voor vrouwen en meisjes in gebieden die kwetsbaar zijn voor klimaatverandering te garanderen; en om ervoor te zorgen dat klimaatfinanciering wordt afgestemd op de specifieke belangen en capaciteiten van vrouwen en meisjes.

Overheden beïnvloeden in Bangladesh en Oeganda  

In Bangladesh heeft onze partner Zobair Hasan van Development Organisation of the Rural Poor (Dorp) hard gewerkt om de belangrijke uitkomsten van de conferentie op de agenda te houden, door artikelen te publiceren, discussies te organiseren en parlementariërs en hoge regeringsfunctionarissen te betrekken. 

In Oeganda zet onze partner Yunia Musaazi, directeur van UWASNET, zich in om ervoor te zorgen dat het Presidential Compact, dat door de Oegandese regering in New York is ondertekend, effectief wordt geïmplementeerd en nageleefd. Het Presidential Compact zegt toe om de toegang tot inclusieve water- en sanitatievoorzieningen te versnellen, de budgetten te verhogen en WASH-systemen klimaatbestendig te maken.

Jongeren en overheden betrekken in Kenia en Ghana 

Onze partner Patrick Alubbe, directeur van de Kenya Water for Health Organisation (KWAHO), zoekt naar mogelijkheden om de jeugd te betrekken door WASH-parlementen voor jongeren te vormen. Ondertussen blijft onze partner Mercy Amokwandoh van Hope for Future Generations (HFFG) in Ghana met de regering in gesprek over het Ghana Presidential Compact for WASH dat ook in New York werd ondertekend. 

Doel is ervoor te zorgen dat de beloften om een National Sanitation Authority op te richten, om ongelijkheid in water- en sanitatievoorzieningen te verminderen en Ghanese steden tot de schoonste van Afrika te maken, worden nagekomen.

Inspiratie en nieuwe verbindingen 

De VN-waterconferentie in New York is een grote inspiratie voor ons allemaal geweest. Met de nieuwe connecties die we hebben gelegd en de hernieuwde inzet van veel regeringen kunnen we het verschil maken. Maar we realiseren ons ook dat deze high-level events ontoegankelijk blijven voor veel rechthebbenden van over de hele wereld. 

Vooral die stemmen moeten worden gehoord in de follow-up van de Wateractieagenda om er een succes van te maken. Alleen door samen te werken kunnen we ons doel bereiken: water en sanitaire voorzieningen voor iedereen.  

Brechje Oonk, lobby & advocacy officer bij Simavi